Het ‘paradepaardje’ van de universiteit
Onderstaand artikel is door een Leidse studente geschreven in het kader van het vak “Media & Journalistiek”.
Het ‘paradepaardje’ van de universiteit
Een onderwijscampus om internationale studenten te lokken. Goed plan, maar er is één probleempje, 58
bewoners van het Witte Singel-Doelencomplex moeten hiervoor hun woning opgeven.
In het centrum van Leiden, achter de universiteitsbibliotheek en naast Hortus Botanicus leidt de Doelensteeg naar
Grand Café Pakhuis, het Lipsius gebouw en… een wooncomplex met 58 huurwoningen. ‘NO’, staat er in felrode
protestletters op de ramen. Aan het balkon wappert een doek met de woorden, ‘Zijn ze gek? Geen sloop van
ónze stek’, en vlak ernaast hangen a4’tjes met in Chinese letters ‘Wij willen niet verhuizen’.
Lekker humaan
Als het aan Universiteit Leiden ligt, gaan de woningen van het Witte Singel-Doelencomplex zo snel mogelijk tegen
de vlakte. De universiteit wil een ‘Humanities Campus’ bouwen, een aantrekkelijk universiteitsterrein dat een echt
campusgevoel oproept. Om deze herontwikkeling van de faculteit Geesteswetenschappen te realiseren, wil de
universiteit het wooncomplex slopen. Het plan werd aangekondigd in een brief, die in november 2015 bij de 58
bewoners van het wooncomplex op de mat viel: ‘We hebben de wens om het gebied waar nu uw wooncomplex
staat, over te nemen en hier een nieuw onderwijsgebouw neer te zetten’, stond erin. In het Doelencomplex viel
het stil. ‘Die brief kwam zó hard aan’, vertelt Giny Schoemaker, een van de bewoners. ‘Er ontstond complete
paniek, in één klap werd onze veiligheid weggehaald. Mijn woning is een basis, het is niet zomaar een baan die je
kwijtraakt. Lekker humaan, zo’n nieuwe Humanties Campus’.
Giny woont sinds 1 december 1984 in het Doelencomplex. Ze is lid van de bewonerscommissie (BC). Voordat de
brief werd verspreid onder de bewoners, werd de BC uitgenodigd voor een gesprek met Universiteit Leiden en
woningcorporatie de Sleutels over dit onderwerp. De BC kreeg de opdracht niets over dit gesprek aan de
bewoners te vertellen, totdat zij de brief twee dagen later ontvingen. Aan de muur hing een gedetailleerde
plattegrond van het Doelenterrein. ‘Verrek, dat zijn onze huizen’, riep Giny. ‘Het plan leek volledig in kannen en
kruiken’.
Lammenschans of de Paviusstraat, daar konden de 58 bewoners tussen kiezen. De universiteit bood met de
Paviusstraat een ‘soortgelijke’ woning buiten de singels, in de schaduw, met uitzicht op de parkeergarage van het
LUMC. ‘Je hoeft in ieder geval geen schemerlamp te kopen’, lacht Theresa Steeman, ook lid van de
bewonerscommissie, gekscherend. ‘TL-licht genoeg, vanuit de parkeergarage’. Maar daar is dan ook alles mee
gezegd. ‘Wonen tegenover een nieuwe ambulance-uitgang is absoluut geen optie, zegt Theresa. ‘Het
Paviusstraat-plan was tot in de puntjes uitgewerkt, maar toen ik de architecten vroeg of ze zelf ooit op de
lawaaierige plek waren geweest, antwoordden ze ‘nee’. Of er werd voldaan aan geluids- en luchtkwaliteitsnormen
moesten ze nog nagaan. Belachelijk, een prachtige brochure met foto’s en tekeningen maken, maar zelf zijn ze
nooit gaan kijken. Wel wisten ze te vertellen dat de gemeente daar een heel nieuw stuk Leiden wilde ontwikkelen,
er zouden naast een woonfunctie allerlei kantoren en bedrijven worden gebouwd. De indruk dat we op een
industrieterrein zouden komen te wonen, konden ze niet wegnemen’.
Universitair machtsspel
Volgens Gemeente Leiden is de Humanities Campus juist een aanwinst voor de stad. ‘Er wordt een mooi nieuw
stukje binnenstad opgeleverd met een nieuw onderwijsgebouw om de Faculteit Geesteswetenschappen uit te
breiden’, zeggen ze. Gemeente Leiden ziet geen problemen, de bewoners wel. ‘Sinds de jaren ’50 doet
Universiteit Leiden er álles aan om het hele Doelenterrein te krijgen’, zegt Giny. ‘Deze keer onder het mom van
internationale studenten trekken naar de Leidse kennisstad. Ach, en wij, de bewoners, kunnen wel naar een plek
achter het station’.
Volgens de huurwet moet echter 70% van de bewoners instemmen met de sloop van hun huizen. Als 31%
tegenstemt gaat het hele feest niet door’. In principe heeft Universiteit Leiden dus geen poot om op te staan, maar
daar stoort ze zich niet aan. ‘Het is uiteindelijk één groot machtsspel. Op de een of andere manier heeft de
universiteit de gemeente naar haar hand weten te zetten, en haar ertoe gebracht, een eerder genomen
raadsbesluit en de uitkomst van een jaar overleg met allerlei betrokken partijen, gewoon aan haar gemeentelijke
laars te lappen’.
Toch blijven de Doelendames, samen met hun medebewoners, strijdbaar. De rode ‘NO’ letters en andere a4’tjes
blijven voorlopig nog achter de ramen geplakt. ‘Het liefst blijven we hier wonen, en we schromen niet om naar de
rechter te stappen. Dat Universiteit Leiden ruimte nodig heeft, is en blijft niet ons probleem. Dus zijn ze gek…
geen sloop van ónze stek’.